Theo wikipedia, Bauhaus là tên của một ngôi trường đại học chuyên giảng dạy về thiết kế ở nước Đức. Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở một cái tên, Bauhaus còn là khởi đầu của một phong trào kiến trúc, xây dựng, thiết kế và trang trí nội thất. Nếu bạn vẫn chưa biết phong trào Bauhaus cũng như những đặc điểm và ảnh hưởng của phong trào nghệ thuật này thì hãy để Nội thất Lương Sơn giúp bạn tổng hợp những thông tin chính xác nhất trong bài viết dưới đây nhé!
Mục lục nội dung
Bauhaus là gì? Lịch sử hình thành và phát triển
Phong trào Bauhaus bắt nguồn từ năm 1919. Trong thời điểm Đức khủng hoảng sau chiến tranh, kinh tế và xã hội khó phục hồi và những nghệ sĩ của nước Đức đang khổ sở vì bị mài mòn sự sáng tạo. Vào giữa thời kỳ đó, Walter Gropius – một kiến trúc sư đã thành lập nên một trường học với mục đích là thu hẹp khoảng cách giữa nghệ thuật và công nghiệp. Bằng cách kết hợp giữa thủ công và mỹ thuật, những thiết kế gọn nhẹ hơn đã ra đời và ảnh hưởng đến tận ngày nay.
Trước khi phong trào Bauhaus ra đời, những ngành mỹ thuật như thiết kế và kiến trúc được coi trọng hơn nhiều so với các ngành nghề thủ công như hội họa, chế tác gỗ,… nhưng Walter Gropius đã nhận thấy rằng những ngành nghề thủ công cùng với nghệ thuật, kiến trúc và thiết kế hình học hoàn toàn có thể kết hợp với nhau để trở thành những công trình thích hợp hơn. Không còn những chi tiết rườm rà, kiểu cách, đồng bóng, Bauhaus dần dần được tiếp nhận trước hết là ở Đức rồi lan tỏa trên toàn thế giới.
Vào ngày 12/4/1919, Gropius đã được cấp giấy phép thành lập học viện thiết kế Bauhaus từ chính quyền thành phố Weimar (bang Thüringen, Đức). Từ hai ngôi trường là Trường Nghệ thuật Thủ công Weimar của Henry vande Veldo và Đại học Nghệ thuật Tạo hình của Đại Huân Tước, Học viện Bauhaus ra đời đặt nền móng đầu tiên cho sự hình thành nên phong cách Bauhaus. Cái tên Bauhaus mang ý nghĩa là ngôi nhà của các công trình. Và hơn thế, nó còn là sự mở đầu của những sáng tạo, thử nghiệm và liên kết giữa các ngành mỹ thuật, công nghiệp.
Hội đồng quản trị của trường Bauhaus có nhiều cái tên mà chắc chắn bạn đều đã từng nghe đến như: Albert Einstein – nhà thiên tài vật lý, kiến trúc sư Ludwig Mies van der Rohe, kiến trúc sư Josef Albers, các danh họa và kiến trúc sư khác như,… Lyonel Feininger, Wassily Kandinsky, Paul Klee, Oskar Schlemmer…
Sau khi hình thành nên trường phái kiến trúc Bauhaus tại thành phố Weimar, những định nghĩa cơ bản trong phong trào đã lan rộng ra những thành phố khác, trong đó có Dessau. Từ năm 1919 đến 1933, trên cơ sở thiết kế của những giáo sư trong trường như Walter Gropius, Laszlo Moholy-Nagy, Wassily Kandinsky, Hannes Meyer, các đặc điểm như hình khối, công năng của các công trình xây dựng đã dần có tầm ảnh hưởng và trở thành một trào lưu cho kiến trúc hiện đại.
Bắt đầu từ việc các khối nhà, tòa nhà của trường Bauhaus được xây dựng lại năm 1919, biểu tượng của Bauhaus cũng được hình thành. Vào năm 1923, tòa nhà Haus am Horn của Georg Muche ra đời và được coi là mô hình triển lãm đầu tiên của phong trào Bauhaus. Cũng từ đó, rất nhiều công trình khác được thực hiện theo lối kiến trúc này như khu nhà giáo viên Bauhaus, Annexes ở Weimar (1925), khu đô thị Dessau, Meisterhäuser ở Dessau,…
Vào năm 1933, trường Bauhaus buộc phải đóng cửa và được sử dụng cho những mục đích liên quan đến chiến tranh, chính trị. Trường bị hư hại một bộ phận vào thế chiến thứ 2. Tuy nhiên, nhìn chung thì những tư tưởng hình thành nên phong trào Bauhaus vẫn luôn tồn tại và được truyền đạt lại, trở thành một phần không thể thiếu của kiến trúc và trang trí nội thất hiện đại.
Hiện nay, các bạn còn có thể bắt gặp những tòa nhà thuộc trường phái kiến trúc Bauhaus ở hai thành phố Weimar (bang Thüringen) và Dessau (bang Sachsen-Anhalt):
– Khu nhà chính khoa Kiến trúc và khoa Kỹ thuật xây dựng thuộc trường Đại học Weimar.
– Tòa nhà khoa Nghệ thuật thiết kế tại Học viện Nghệ thuật kiến trúc và xây dựng Weimar – Đại học Weimar do Van de Velde thiết kế.
– Tòa nhà Haus am Horn ở Weimar.
– Tòa nhà Bauhaus Dessau.
– Tòa nhà Masters Houses ở Dessau của Walter Gropius.
Điểm đặc trưng không thể bỏ qua của phong trào Bauhaus
Từ những năm đầu tiên hoạt động, Học viện Bauhaus đã giảng dạy những kiến thức về nghệ thuật thiết kế mang tính hiện đại, thoát ly khỏi lịch sử. Để hình dáng của thế giới không còn mơ hồ như lời Gropius đã nói, trường đại học Bauhaus giảng dạy không chỉ về những kiến thức cơ bản về kiến trúc xây dựng mà còn thổi vào đó hơi hướng hiện đại cho từng vật thể. Cụ thể, trong mọi kiến trúc đều đề cao tính công năng và cân bằng với thẩm mỹ.
Các sinh viên của Đại học Bauhaus cũng được dạy về vật liệu, nguyên lý cốt lõi, bản chất của nguyên vật liệu để sử dụng đúng công năng, thiết kế phù hợp và không bị xa rời thực tế. Ví dụ như thép cũng là một vật liệu có thể phô ra bên ngoài và có vẻ đẹp riêng chứ không nhất thiết chỉ có thể làm lõi bê tông của một công trình. Cũng nhờ đó, phong trào Bauhaus dần thu hút được nhiều nghệ sĩ cũng như kiến trúc sư nổi tiếng trên thế giới như Le Corbusier, Mies Van der Rohe, Marcel Breuer Eileen Gray, Florence Bassett Knoll.
Quan điểm vẻ đẹp và công năng luôn song hành cùng nhau đã ảnh hưởng đến nhiều kiến trúc công trình cũng như thiết kế nội thất. Mà không chỉ dừng lại ở đó, sự tiếp thu mạnh mẽ phong cách De Stijl cùng với trường phái thiết kế Nga cũng đã giúp cho những tác phẩm trong thiết kế Bauhaus có sự độc đáo riêng mà vẫn đi đúng hướng. Nếu như trước kia, các thiết kế công trình của Đức vẫn còn “đồng bóng”, “màu mè” với quá nhiều chi tiết cầu kỳ, rườm rà thì thiết kế Bauhaus lại đơn giản hơn với những hình khối, không họa tiết trang trí, mang đến vẻ đẹp dễ chịu và hiện đại.
Đến năm 1923, khi mà tư tưởng cũ được đổi mới và cải cách thành: “Nghệ thuật và công nghệ – sự kết hợp mới” thì đã hoàn toàn gần gũi với kiến trúc hiện đại. Những sản phẩm không những vừa đảm bảo được tiêu chuẩn thiết kế, đẹp và thẩm mỹ mà còn tiện dụng và đầy đủ công năng. Không chỉ xây dựng mà thiết kế nội thất cũng theo phong cách Bauhaus cực kỳ phổ biến.
Bạn có thể tưởng tượng ra những khung thép được sử dụng làm giá đỡ để bàn ghế có vẻ đẹp độc đáo riêng. Hay ống thép đã được sản xuất khá nhiều để đáp ứng được yêu cầu sử dụng trong nhiều mặt của đời sống. Đây chính là một trong những điều nằm trong ý tưởng ban đầu của kiến trúc sư Walter Gropius, để nghệ thuật và công nghệ mang tính hàng loạt.
Mặc dù ở những năm 1930, trường Bauhaus phải đóng cửa do áp lực của Đức quốc xã. Nhưng phong trào Bauhaus vẫn âm thầm được truyền đi rộng rãi, để thu hẹp khoảng cách giữa nghệ thuật và công nghiệp, thiết kế và chức năng.
Một số kiến trúc sư và tác phẩm nổi bật của phong trào Bauhaus
Walter Gropius
Ông là kiến trúc sư người Đức và cũng chính là người khởi xướng phong trào nghệ thuật Bauhaus. Ông sinh ngày 18 tháng 5 năm 1883 tại Berlin, Đức và mất ngày 5 tháng 7 năm 1969 tại Massachusetts, Hoa Kỳ. Không những là người tiên phong của kiến trúc hiện đại, Walter Gropius còn là người đã sáng lập ra trường Bauhaus, nơi giảng dạy những kiến thức thực tiễn và kết hợp kỹ năng sản xuất hàng loạt vào kiến trúc. Sau Bauhaus, Walter Gropius cũng đã giảng dạy tại Đại học Harvard và có những công trình với thiết kế hình khối, mái bằng, mặt kính cho phép mở rộng vào các không gian bên trong.
Những công trình mà Walter Gropius để lại bao gồm:
– Nhà máy Fagus (1910): Nhà máy có kính từ sàn cao lên đến trần cho ánh sáng tối đa. Thép và gạch được sử dụng để làm điểm nhấn và tạo cho nhà máy sự đồng bộ. Các góc cũng được thiết kế kính tạo ảo giác khá bắt mắt. Điểm này cũng thường xuất hiện trong lối kiến trúc hiện đại ở các tòa nhà cao tầng ngày nay. Nhìn chung, nhà máy Fagus có tổng thể đơn giản với những hình khối tăng sự sang trọng, thẩm mỹ, khác hẳn với lỗi kiến trúc trước đó.
– Nhà Sommerfeld (1921): Sự hợp tác giữa Gropius và Adolf Meyer đã giúp cho tòa nhà này có kiến trúc và nội thất độc đáo. Vật liệu chính được sử dụng là gỗ mang lại cảm giác mộc mạc như giai đoạn đầu của phong trào Bauhaus.
Paul Klee
Là một họa sĩ người Thụy Sĩ, Paul Klee cũng có nhiều đóng góp cho trường phái Bauhaus. Ông sinh ngày 18 tháng 12 năm 1879 tại Munchen Buchse, Thụy Sĩ và mất ngày 29 tháng 6 năm 1940 tại Locarno, Thụy Sĩ. Ông đã từng là một giáo sư giảng dạy tại trường Bauhaus. Những bức tranh của ông từng là nguồn cảm hứng cho những trường tại New York.
Trong các tác phẩm của mình, Klee từng thách thức giới hạn của nghệ thuật truyền thống bằng cách sử dụng những hình vẽ ký hiệu đơn giản, trừu tượng, thậm chí chỉ một vài vạch đen để thể hiện một nhân vật của bức tranh. Bằng sự say mê sáng tạo và khám phá, Klee còn vẽ trên vải bố hoặc dùng sơn phun trong thời kỳ ở Bauhaus.
Tác phẩm của Paul Klee gồm:
– Winged Hero (Der Held mit dem Flugel) (1905) – Anh hùng có cánh: Những nét vẽ đơn giản có phần kỳ lạ giống như thể hiện cho chân dung tự họa của người nghệ sĩ. Chỉ với một cánh nhưng người đàn ông trong bức tranh tin rằng mình cũng có thể bay, giống như những người của thời đại này muốn đấu tranh chống lại những luồng tư tưởng cũ.
– Hammamet with Its Mosque (1914): Bức tranh vẽ một nhà thờ hồi giáo bằng màu nước đầy sáng tạo. Nửa trên của bức tranh mang tính biểu tượng, trong khi bố cục của nửa dưới với những màu sắc tương phản đỏ và xanh lá gợi cho người xem sự bình yên.
– Affected Place [Betroffener Ort] (1922): Giữa nền cam đậm và những biểu tượng rất mơ hồ, bạn có thể thấy một mũi tên màu đen mạnh mẽ như muốn xuyên qua mọi thứ. Màu sắc của bức tranh được kết hợp cực kỳ sống động buộc người xem không thể rời mắt.
László Moholy-Nagy
Ông nhà một nhà thiết kế người Mỹ gốc Hungary, đồng thời cũng là nhà làm phim, họa sĩ, nhiếp ảnh gia, nhà điêu khắc và là nhà lý luận. Ông sinh ngày ngày 20 tháng 7 năm 1895 tại Borsod, Áo-Hungary và mất ngày 24 tháng 11 năm 1946 – Chicago, Illinois. Moholy-Nagy có tầm nhìn khá rộng về thời đại cũng như công nghệ và áp dụng triệt để những tư tưởng mới trong suốt sự nghiệp của mình. Ông đã mang đến những hình ảnh biểu tượng trong phong trào Bauhaus và có ảnh hưởng lớn đến nghệ thuật trang trí, kiến trúc ngày nay.
Tác phẩm chính:
– Konstruktion in Emaille 1 (Construction in Enamel 1, also known as Telephone Painting) (1922 – 1923): Bức tranh còn được gọi là tranh điện thoại với bố cục trừu tượng. Một thanh dọc màu đen hiển thị trên nền trắng, bên phải nó là những chữ thập được tạo thành từ các hình chữ nhật dài với màu sắc khác nhau. Tổng thể bức tranh cho thấy một sự tối giản có trật tự, vô cùng phù hợp với kiến trúc đương thời.
– Pneumatik (Lốp xe) (1923 – 1924): Tác phẩm này thể hiện một chiếc xe chạy dọc theo đường cong xây dựng từ chữ “pneumatik”, ám chỉ một loại lốp áp suất không khí mới. Chữ lớn ở đầu và nhỏ dần về phía cuối tạo ra một tầm nhìn mới mẻ. Đây là một trong những ví dụ về kiểu chữ mang đến cảm giác trực quan, sinh động có ảnh hưởng đến thiết kế đồ họa hiện đại.
Wassily Kandinsky
Họa sĩ người Nga, Wassily Kandinsky sinh ngày 4 tháng 12 năm 1866 tại Moscow, Nga và mất ngày 13 tháng 12 năm 1944 tại Neuilly-sur-Seine, Pháp. Là một người tiên phong của nghệ thuật hiện đại trừu tượng, ông sử dụng tương quan giữa màu sắc và hình ảnh để gợi mở thị giác và cảm xúc của người xem.
Tác phẩm chính:
– Kỵ sĩ xanh (1903): Tranh vẽ một kỵ sĩ đơn độc chạy trên cánh đồng xanh (hình ảnh biểu tượng cho thời đại). Bức tranh để lại sự ấn tượng, tương phản giữa các hình khối và màu sắc. Ý nghĩa của bức tranh là chống lại những giá trị thẩm mỹ thông thường.
– Núi xanh (1908-09): Những hình ảnh bóp méo, bảng màu rực rỡ một lần nữa đánh mạnh vào thị giác của người xem.
– Composition IV (1911): Giữa những mảng màu sáng thì ẩn đâu đó có những đường đen. Bức tranh mang ý nghĩa trận chiến khải huyền dẫn đến hòa bình vĩnh cửu.
Ảnh hưởng của phong trào Bauhaus đến kiến trúc hiện đại
Đầu tiên phải nói rằng, phong cách Bauhaus ảnh hưởng lớn đến cách giáo dục về thiết kế hiện đại. Ở nhiều trường đào tạo kiến trúc trên thế giới, phong trào này đã trở thành một phần của giáo trình để đào tạo ra những nhà thiết kế, kiến trúc sư mang đậm tư tưởng thời đại mới, sáng tạo không ngừng nghỉ cho những công trình của mình. Tiếp theo đó chính là tư tưởng và tinh thần, Trong một thời gian dài, phong cách Bauhaus đã từng là một điểm sáng trong chủ nghĩa hiện đại. Mặc dù cũng có điểm tốt và điểm chưa làm tốt nhưng nhìn chung Bauhaus vẫn thay đổi cách nhìn của toàn thế giới về thiết kế.
Về kiến trúc xây dựng, phong trào Bauhaus nhấn mạnh sự đơn giản. Bạn có thể dễ dàng nhận thấy trong các tòa nhà hiện đại có rất nhiều thiết kế mang dạng hình học, các góc độc đáo cũng như cách trang trí không nhiều hoa văn cầu kỳ. Chỉ từ những hình khối cơ bản nhất, tòa nhà được hình thành. Sau đó mới đến phần trang trí và thêm thắt các chi tiết phức tạp hơn.
Trong thiết kế đồ họa, phong cách Bauhaus nổi bật với phông chữ trực quan, dễ nhìn, dễ hiểu và nhanh chóng được nhiều kỹ sư sử dụng. Các tác phẩm hình ảnh, quảng cáo theo phong trào Bauhaus cũng được đón nhận dễ dàng hơn.
Về thiết kế nội thất, trường phái Bauhaus cũng đã giải phóng sức sáng tạo của con người. Những sản phẩm đầu tiên có thể kể đến là: Ấm trà bạc – Được thiết kế bởi Marianne Brandy vào năm 1924, Bộ cờ vua – 1924, Đèn led xây dựng – Được thiết kế vào năm 1923 – 1924, Máy pha cà phê 9090 – Được thiết kế bởi Richard Sapper vào năm 1979, Đồng hồ đeo tay Max Bill – Được thiết kế bởi Max Bill vào năm 1972, Đồng hồ treo tường Bohner – Được thiết kế bởi Matthias Bohner,…
Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể tiếp xúc với nhiều sản phẩm nội thất khác như giường ngủ, sofa, kệ sách, bàn ghế, đèn,… Đặc biệt, phong cách Bauhaus cho phép người ta dễ dàng sao chép các sản phẩm và sản xuất hàng loạt để giảm thiểu chi phí, tăng hiệu quả nghệ thuật. Với sự phát triển nhanh chóng của kinh tế, xã hội, ngành công nghiệp và nghệ thuật như hiện nay thì phong trào Bauhaus cực kỳ phù hợp.
Dù là phong trào đến từ những năm 1919 nhưng đây chưa bao giờ là một phong cách lỗi thời. Phong cách Bauhaus ảnh hưởng mạnh mẽ đến kiến trúc, hội họa cũng như nội thất hiện đại. Rất nhiều công trình, tòa nhà được xây dựng theo phong trào Bauhaus đã được UNESCO công nhận là di sản. Nhiều bảng tàng nghệ thuật cũng đã kết hợp các tác phẩm theo phong cách Bauhaus vào triển lãm của mình.
Việc kết hợp giữa công năng và thẩm mỹ theo tư tưởng của kiến trúc Bauhaus đã giúp cho cuộc sống của con người trở nên tiện nghi hơn, chất lượng cuộc sống cũng được nâng cao. Không còn những chi tiết gò bó, rườm rà, bạn có thể hưởng thụ thời gian quý báu của mình trên một chiếc sofa giường. Hay sử dụng một số bức tranh trừu tượng cho phòng khách. Thậm chí lựa chọn nhiều sản phẩm nội thất hình khối độc đáo cho phòng của con.
Hi vọng với những giới thiệu trên đây, bạn đã hiểu thêm về phong trào Bauhaus và có không gian sống tuyệt vời hơn với một căn nhà đẹp, công năng đầy đủ và tiện dụng. Đừng quên tham khảo ý kiến của các chuyên gia cũng như kiến trúc sư để có thể sở hữu thiết kế hoàn chỉnh nhất.
Tổng kho nội thất văn phòng và gia đình #1 Hà Nội
Mua nội thất giá rẻ đến: noithatluongson.vn
